بیا با جغدها درباره دیابت تحقیق كنیم

كتاب بیا با جغدها درباره دیابت تحقیق كنیم در سال 2013 به چاپ رسیده و ترجمه فارسی نشر چشمه، كه پیمان خاكسار آن را بر عهده داشته، 6 جستار از 27 جستار اصل كتاب را حذف كرده است.

دیوید سداریس نویسنده مشهور آمریكایی، شهرتش را بیشتر مدیون روایت‌هایی كوتاه از زندگی شخصی خود است كه با چاشنی طنز طعم‌دار شده‌اند.

پیشنهاد من به شما این است كه هنگامی كه این كتاب را می‌خوانید حتما یك جستجوگر كنار خود داشته باشید، چون مثل بیشتر متون ترجمه‌شده نیاز دارید راجع به بعضی كلمات و اسامی خاص اطلاعات بیشتری داشته باشید یا حداقل اگر شخصیت كنجكاوی دارید حتما این كار را بكنید.

قطعا ارتباطی كه مخاطب فارسی‌زبان با یك متن با زبان اصلی انگلیسی برقرار می‌كند، به شفافیت ارتباط با متن اصلی فارسی نیست و كمك گرفتن از جستجوگر ،كه حداقل بشود با آن عكس «كوكابورا» را دید، اهمیت دارد. البته سداریس آن‌قدر به مخاطب احساس صمیمیت می‌دهد و طنازانه شوخی می‌كند كه می‌توان از بعضی اشكالات ترجمه‌ای گذشت.

متن كتاب برگرفته از تجربیات زیسته شخص اوست و حتی كاربرد اسامی هم واقعی است. نوشتن از تجربه زیسته به او این فرصت را داده تا به كوچك‌ترین جزئیات نیز دقت كند و آن‌ها را هم از نگاه و قلم طنز خود بی‌نصیب نگذارد.

اما از همه این‌ها كه بگذریم، اصلی‌ترین عامل موفقیت سداریس ذهن لاابالی و دیوانه اوست. همان چیزی كه برای جذب مخاطب به یك متن طنز حیاتی است و متن خلاقانه‌تری می‌سازد و شاید همین ذهن آزاد اوست كه باعث می‌شود همان‌قدر راجع به غده چربی خوب تصویرپردازی كند و شوخی خلق كند كه راجع به اعضای خانواده‌اش! البته كه گاهی این ذهن دیوانه او را به سمت پراكنده‌گویی می‌برد.

بیا با جغدها درباره دیابت تحقیق كنیم
نكته دیگر راجع به متن‌های او تصویرپردازی قوی است. همه صحنه‌ها، تفكراتی كه از ذهنش می‌گذرد، اشخاص و تحلیل صحبت افراد به قدری دقیق تصویرپردازی می‌شوند كه مخاطب با خواندن آن‌ها حس می‌كند به جای خواندن كتاب، فیلم می‌بیند.

تشبیه كه از تكنیك‌های طنزنویسی است آن‌قدر زیبا در این تصویرپردازی‌ها استفاده شده كه یكی از فرصت شوخی آفرینی را در همین تشبیه‌ها می‌توان دید.

در اكثر جستارهای كتاب، غافلگیری به وفور یافت می‌شود و در بعضی حتی در هر سطر با یك غافلگیری جدید روبه‌رو می‌شوید و این برای مخاطب پیوستگی ایجاد می‌كند و مانع از این می‌شود كه بین خواندن متن كتاب را ببندد!

بی‌مبالاتی در طرح و توصیف بعضی مسائل از دیگر ویژگی‌های سداریس است. بی‌رحمی و خشونت یكی از این موارد است كه هم در مورد اعضای خانواده خود و هم درباره افراد غریبه به كار برده‌ است كه به طور حتم برای مخاطب شرقی ناخوشایند است.

طرح مسائل مشمئزكننده و چندش‌آور، به میزانی كه حتی اگر انسان حساسی هم نباشید باز منزجر بشوید و حتی متن را كامل نخوانده، كتاب را ببندید زیرمجموعه همین بی‌مبالاتی است.

به طور كلی شما در این كتاب با یك قلم قوی و پخته روبرو هستید. كتابی كه علاوه بر سرگرمی به صورت عام، برای طنزنویسان به صورت خاص مفید است.

پایان

نویسنده: مریم دهقان